Λόγω εορταστικών ημερών που πλησιάζουν, ένα από τα πρώτα θέματα που έψαξα για το αφιέρωμα plasticLess Χριστούγεννα ήταν για το Χριστουγεννιάτικο δέντρο και τις επιλογές που υπάρχουν ώστε ο τρόπος που στολίζουμε για τις γιορτές να είναι όσο το δυνατόν πιο βιώσιμος και περιβαλλοντικά φιλικός.
Για τον κόσμο που ζει σε διαμερίσματα και μάλιστα μικρά όπως κι εγώ η χρήση ενός ψεύτικου πλαστικού δέντρου είναι συνήθως η πιο συνηθισμένη πρακτική και ομολογώ ότι αυτό ακριβώς κάνω κι εγώ τα τελευταία περίπου 7 χρόνια από τότε που γύρισα από το εξωτερικό και άρχισα να μένω ξανά στη Θεσσαλονίκη.
Ποιες όμως εναλλακτικές υπάρχουν για όσους-όσες (ευτυχώς) δεν διαθέτουν πλαστικό Χριστουγεννιάτικο δέντρο και ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν τώρα μια περισσότερο οικολογική επιλογή;
Τα αληθινά δέντρα που καλλιεργούνται σε ιδιόκτητες εκτάσεις συγκεκριμένα για αυτόν τον σκοπό είναι σίγουρα μια περισσότερο οικολογική επιλογή, εφόσον έτσι αποφεύγεις την αγορά και τη χρήση του πλαστικού δέντρου και επιπλέον τα δέντρα που καλλιεργούνται αποδεσμεύουν πολύτιμο οξυγόνο και δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα μέχρι να μεγαλώσουν κατά τη διάρκεια της καλλιέργειάς τους. Παρ’ όλα αυτά δεν θέλω να προτείνω σαν επιλογή την αγορά και το ξερίζωμα ενός αληθινού δέντρου το οποίο στο τέλος των γιορτών καταλήγει ξερό στον κάδο των απορριμμάτων αφού έχει χρησιμοποιηθεί ως εορταστικό στολίδι για να ομορφύνει τα σπίτια μας για μερικές ημέρες.
Υπάρχει όμως λύση και γι’ αυτό: μπορείτε να προμηθευτείτε ολόκληρο το δέντρο με τις ρίζες του σε γλάστρα έτσι ώστε να παραμείνει ζωντανό και μετά τη χρήση του ως Χριστουγεννιάτικο στολίδι. Στην προκειμένη περίπτωση όμως είναι σημαντικό να παραμείνει σε εξωτερικό χώρο για να μην υποστεί την απότομη αλλαγή θερμοκρασίας από τη ζέστη του σπιτιού στο κρύο μετά το πέρας των γιορτών. Άρα η συγκεκριμένη επιλογή είναι μάλλον καταλληλότερη για όσους έχουν σπίτια με αυλή και μπορούν να στολίσουν τα δέντρα τους έξω από τον εσωτερικό χώρο του σπιτιού τους. Ή αν επιθυμείτε να το κρατήσετε στο σπίτι να είναι για λίγες μόνο μέρες ώστε αυτό να μη δημιουργήσει πρόβλημα (σε συνεννόηση με κάποιον ειδικό).
Με αυτό τον τρόπο το ίδιο αληθινό δέντρο μπορεί να στολισθεί για περισσότερες χρονιές, ενώ αν μεγαλώσει αρκετά μπορείτε να το μεταφυτεύσετε στην αυλή σας ή να το δώσετε σε κάποιο πρόγραμμα δενδροφύτευσης αστικού ή άλλου χώρου. Μπορείτε ακόμα και να συμπράξετε με κατοίκους της περιοχής σας και να μεταφυτεύσετε τα δέντρα σας σε κάποιο κοντινό δημόσιο χώρο, ομορφαίνοντας έτσι τη γειτονιά σας και μετατρέποντας την ατομική σε συλλογική δράση! Σε άλλες χώρες του εξωτερικού υπάρχει ακόμα και η λύση της ενοικίασης (μη συμβατικού συνήθως) δέντρου, το οποίο στη συνέχεια επαναφυτεύεται στους δρόμους της πόλης (βλέπε για παράδειγμα τη δράση της οργάνωσης Friends of Urban Forests στο San Fransico)!
Για όσους δε διαθέτουν την πολυτέλεια της μονοκατοικίας με αυλή μια άλλη λύση είναι η ανακύκλωση/κομποστοποίηση του αληθινού τους δέντρου στο τέλος των γιορτών σε υλικό που μπορεί να χρησιμεύσει ως λίπασμα στο χώμα ή να αποτελέσει προστατευτικό κάλυμμα για άλλα φυτά από το κρύο του χειμώνα. Σε πολλές άλλες χώρες αλλά και σε ορισμένους δήμους στην Ελλάδα υπάρχει πρόγραμμα συγκομιδής και ανακύκλωσης δέντρων μετά το τέλος των γιορτών, για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ και στην ιστοσελίδα του δήμου Αθηναίων.
Τέλος για όσους-όσες ζουν σε μικρά διαμερίσματα στο κέντρο της πόλης ή σε μέρη που δεν υπάρχει η δυνατότητα της μεταφύτευσης του ζωντανού, αληθινού δέντρου μπορείτε να σκεφθείτε ακόμα πιο δημιουργικά και να δημιουργήσετε χριστουγεννιάτικο δέντρο με κάποιο αντισυμβατικό και πρωτότυπο τρόπο, πχ από ανακυκλώσιμα υλικά, χαρτί, ξύλο ή κλαδιά. Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλές και υπέροχες προτάσεις για τέτοιους είδους δημιουργικές κατασκευές (δείτε για παράδειγμα εδώ και εδώ), ενώ πραγματοποιούνται ακόμα και σεμινάρια, π.χ. τα εργαστήρια χριστουγεννιάτικων στολιδιών και δέντρων που κάνει το Κουμπί Coffee and Crafts στη Θεσσαλονίκη!
Ποιο είναι το συμπέρασμα από όλα αυτά; Η πρόταση στην οποία καταλήγω με όλα τα δεδομένα που μπόρεσα να συγκεντρώσω είναι η εξής: όσοι έχετε ήδη ψεύτικο δέντρο από πλαστικό κρατήστε το σε όσο καλύτερη κατάσταση μπορείτε για να το χρησιμοποιήσετε όσο περισσότερα χρόνια γίνεται πριν χρειαστεί να το πετάξετε στην ανακύκλωση (κάπου διάβασα ότι ανακυκλώνεται μόνο ο κορμός του) εάν ο δήμος σας διαθέτει πρόγραμμα ανακύκλωσης πλαστικών δέντρων.
Όσοι διαθέτετε αυλή ή έχετε την επιλογή της μεταφύτευσης σε κάποιο άλλο σημείο προτιμήστε ένα αληθινό ζωντανό δέντρο σε γλάστρα και περιποιηθείτε το όσο καλύτερα μπορείτε. Για όσους μένουν σε διαμερίσματα όπου είναι πρακτικά αδύνατη ή δύσκολη η διατήρηση του ζωντανού δέντρου δημιουργήστε πρωτότυπα δεντράκια που θα εξάψουν τη φαντασία και τη δημιουργική σας ικανότητα και θα ξυπνήσουν το παιχνιδιάρικο χριστουγεννιάτικο πνεύμα που κρύβετε μέσα σας!
365 2lessplastic 